آخرین جام زهر

پادکست «آخرین جام زهر» بعد از کلاس آقای حسین عباسی فر ، یکی از هم دانشگاهی‌های کدبالائی که به بهانه کلاس آموزشی با او آشنا شدم، ساخته شده است.

 

 

« قطعنامه را هم که امام قبول کرد، به‌خاطر این فشارها نبود. قبول قطعنامه از طرف امام، به خاطر فهرست مشکلاتی بود که مسؤولین آن روزِ امورِ اقتصادی کشورْ مقابلِ رویِ او گذاشتند و نشان دادند که کشور نمی‌کِشد و نمی‌تواند جنگ را با این همه هزینه، ادامه دهد. امام مجبور شد و قطعنامه را پذیرفت. پذیرش قطعنامه، به خاطر ترس نبود؛ به خاطر هجوم دشمن نبود؛ به خاطر تهدید امریکا نبود؛ به‌خاطر این نبود که امریکا ممکن است در امر جنگ دخالت کند. چون امریکا، قبل از آن هم در امر جنگ دخالت می‌کرد. وانگهی؛ اگر همه‌ی دنیا در امر جنگ دخالت می‌کردند، امام رضوان‌اللَّه علیه، کسی نبود که رو برگرداند. بر نمی‌گشت! آن، یک مسأله‌ی داخلی بود؛ مسأله‌ی دیگری بود.»

 

 

 

به مناسبت روز قلم

متن پیش رو مطلبی است که به مناسبت روز قلم در تارنمای «حیات» منتشر شده است:

بسم الله الرحمن الرحیم. ن. والقلم و ما یسطرون

چهاردهم تیرماه به نام روز قلم یاد می‌شود و این روز می‌تواند بهانه‌ای باشد برای سخن گفتن از قلم. سخن گفتن از وظیفه‌ای که امروز از آن می‌گوییم و قلمی که به عنوان سلاح می‌دانیم، همان‌گونه که حضرت روح الله برای‌مان سخن می‌گوید:

« قلم خودش یکى از اسلحه‏‌هاست؛ این قلم باید دست اشخاص صالح، و دست ‏افاضل باشد. اشخاصى که قلم در دست‌شان است متوجه باشند که قلم آن‌ها، زبان آن‌ها، درحضور خداست. همت بگمارید که قلم و بیان خویش را براى تعالى اسلام و کشور و ملت‏ خود به ‏کار گیرید» (1356/10/19)

حال اهالی قلم، هر کدام به مقتضای خود در حوزه‌های مختلف قلم می‌زند و نشریات نیز به عنوان صفحه‌ای از این لوح باید جایگاه خود را بشناسد، به سوالات پاسخ دهد و جوابگوی انتظارات باشد. اگر نشریه‌ای ادعای دفاع از گفتمان انقلاب دارد باید پاسخگوی این سوال باشد که به چه میزان به انتظارات امام خمینی(ره) پاسخ گفته است:

« نشریه بسیار خوب است و در صورتی که محتوای آن محتوای آموزنده باشد و دست اندرکاران آن متعهد باشند ، این نشریه راس همه امور می شود. انسان اگر انصاف داشته باشد ، باید به خاطر مردمی که قلم‌ها را برای این‌ها آزاد گذاشته‌اند، از قلم و قدمش استفاده کند و دیانت هم اقتضای همین را می کند. ما باید نشریاتمان مفید باشد و اخلاق جامعه را اصلاح کنیم.» (صحیفه امام / جلد14/ص:249)

«حیات» سعی دارد تا به دور از فریب‌ رسانه‌ای و دروغ‌های ژورنالیستی، حرف دانشجوی دهه چهارم انقلاب را بنویسد و این سخن روح الله را همیشه به یاد بسپارد:

«باز می گویم توجه داشته باشید که همه ما در محضر خدا هستیم ، اینجا محضر خداست . آنوقت که قلم در دست می‌گیرید و می خواهید بنویسید بدانید که فکر شما ، زبان شما ، قلب شما ، قلم شما همه در محضر خدست.» ( صحیفه امام، ج‏13، ص: 461)

«حیات» وظیفه خود می‌داند تا سخن حضرت روح الله را آویزه گوش خود قرار داده و از همه اهالی قلم و دغدغه مندان انقلاب اسلامی دعوت می‌نماید تا «حیات» را تا رسیدن به نقطه مطلوب که پاسخگوی معمار این گفتمان ناب باشد همراهی کنند.

قصه‌ای فراموش نشدنی!

روایت، رسانه‌ای است به قدمت رسیدن پیام عاشورا بعد از هزار و چهارصد سال. رسانه‌ای برای گفتن از حماسه‌ها و دلاوری‌های بزرگمردانی که با ایمان و اعتقاد خود، داستان‌های بزرگی را با قلم سرخ خود نگاشته‌اند.

همین روایت‌ها است که حماسه عاشورا را برای‌مان زنده نگه داشته است و این زنده بودن است که اثر می‌گذارد و معیارهایی هم‌چون تاریخ و زمان را پشت سر می‌گذارد.

حال که اثر زنده بودن را به چشم می‌بینیم بر ما است که حماسه‌هایی از جنس عاشورا را نیز فراموش نکنیم. حماسه هایی که مردان آن نیز از جنس یاران حسین علیه السلام بودند.                    

                        

 

زنده نگه داشتن یاد حماسه سازان خمینی در هشت سال دفاع مقدس، موضوعی است که رهبری معظم بارها بر آن تاکید داشته و در بیانات یادمان شهدای شرق کارون نیز بر آن اشاره شده است:

« دشمن‌ها می‌خواهند ما یادمان برود؛ می‌خواهند قضیه‌ى دفاع مقدس از یادمان برود، فداکارى‌ها از یادمان برود، شخصیت‌هایى را که در این فداکارى‌ها نقش آفریدند یا نشناسیم یا از یاد ببریم، این‌جور می‌خواهند. بعضى می‌خواهند آن دوران را تخطئه کنند، آن آدم‌ها را تخطئه کنند، آن جهت‌گیرى را و آن مسیر را که امام بزرگوار و حکیم و بنده‌ى بصیر الهى آن مسیر را معین کرده بود تخطئه کنند؛ براى این‌که می‌دانند که هر ذره‌اى و هر نقطه‌اى از این حوادث، براى ملت ایران فراموش نشدنى است و تأثیرات بزرگِ سازنده‌اى دارد.»

همان‌گونه که مردمان این سرزمین از میان کوچه و بازار این حماسه را آفریده اند، حیات آن نیز به دست خود این مردم است. اگر روزی خلق آن حماسه به عنوان یک تکلیف مطرح بوده است، امروز نیز می‌توان زنده نگه داشتن آن را به عنوان یک تکلیف یادآور شد.

حال ما هستیم و یک قصه...

برای عده‌ای، قصه‌های لالایی شبانه مادر بزرگ است...

و برای عده‌ای، رویای صادقه بیداری...

 

پ ن: در شماره آینده «حیات» از روایت جنگ سخن به میان آورده شده است. موضوع راویان جنگ و راویان تعلیم دیده و چگونگی روایت جنگ برخی موضوعات مطرح شده است.

پ ن: در مصاحبه که با محمد جواد سالاریان، روای کتاب "نسیم تقدیر" داشتم، ایشان تاکید بر استفاده از راویان تعلیم دیده در کنار راویان جنگ داشتند. خوشبختانه در هویزه شاهد روایت راویان جنگ و راویان تعلیم دیده هستیم، هرچند که باید برنامه ریزی بهتری صورت گیرد.

 

                      

پست صفحه اینستاگرام: نسل ما دیگر خودشان با هم از روایت های جنگ سخن می‌گویند...

سنگر روایتگری، جایی که برخی خادم ها داستان هویزه را روایت می‌کنند...

داستانی که آغازش کربلاست...

 

                       

راهنمای زائر

مقصد را نشان می‌دهد، کربلا...

 

جنگ، نعمتی در سینمای نقمت زده

جنگ نعمت است...

سخن پیر خمین را هنوز بسیاری نفهمیده‌اند و نخواهند فهمید...

و من گوشه‌ای از آن را در سالن سینما فهمیدم...

وقتی به تماشای "شیار 143" و "چ" نشستم...

آن‌جا که جنگ به سینما می‌آید...

و در قحطی سینمای ایران...

سکوت و رخوت را می‌شکند...

دوران ظهور فرزندان انقلاب فرا خواهد رسید

«آینه جادو» استعاره شهید آوینی برای هنر هفتم است. این تعبیر حکایت از تصویری دارد که باید در تاثیرات شگرف آن تاملات بیشتری داشته باشیم تا ما نیز از جادو شدگان این آینه قرار نگیریم.

 آقا مرتضی اعتقاد دارد که سینما آینه‌ای است که در آن چهره باطنی بشر امروز بی پرده انعکاس یافته است. «سینما امروز آینه ضمیر بشر غربی است و پرده انعکاس آن است».

وقتی نگاهی به سخن آقا مرتضی می‌اندازیم و  نگاه دیگرمان بر پرده امروزه سینما است، خوب می‌توانیم بر ضمیر آدم‌هایی از این جامعه که به عنوان سازندگان تصویر سینما هستند پی ببریم، همان‌گونه که شهید آوینی نیز به آن نگاهی انداخته و اینگونه بیان می‌کند: «انتظاری هم نباید داشت که تحول فرهنگی آرمانی ما توسط کسانی که اعتقادی به اصل آن ندارند نهاده شود.»

البته این نکته را در نظر داریم که در درون همین جامعه تصویرسازان امروز، آدم‌هایی هستند که چون آقا مرتضی دغدغه اصلی هنریشان، انقلاب اسلامی می‌باشد.

با نگاهی به فضای امرزه انتظاری بیش از این هم نمی‌توان داشت، اما راه آقا مرتضی راه قهر و خالی کردن سنگر نیست، بلکه امید او به ظهور فرزندان انقلاب در عرصه‌های تجربه نشده است. شهید آوینی پس از قطع امید کردن از کسانی که زبان انقلاب را نفهمیده که بتوانند تصویری از آن را خلق کنند، امیدوارانه می‌گوید: «دوران ظهور هنرمندان نسل انقلاب از این پس فرا خواهد رسید و هنر انقلاب برای انجام وظیفه تاریخی خویش آماده خواهد شد.»

شهید آوینی انتظار دارد که «خود آگاهی تاریخی» این قوم نیز در آینه ظاهر شود و باطن زیبای انقلاب اسلامی را تا آن‌جا که این آینه قابلیت انعکاس آن را دارد به جهانیان عرضه کند.

 

پی‌نوشت: این روزها خبر از برگزیده شدن فیلم «گذشته» اصغر فرهادی، به عنوان نمایند جمهوری اسلامی ایران در اسکار است، و این جا است که می‌بینیم چقدر با آرمان‌های شهیدانی چون آوینی و انتظاراتی که از هنر انقلاب اسلامی داشتند،فاصله داریم.

چقدر از باطن زیبای انقلاب که آقا مرتضی بر آن تاکید داشتند، در تصویر فیلمی که از طرف مسئولان جمهوری اسلامی معرفی می‌شود، شباهت وجود دارد...؟!

 

ادامه دارد ...

از چه زاویه نگاه کنیم؟

برنامه «زاویه»  به ادعای خود تنها برنامه تلویزیونی است که به طور جامع به وضعیت و چیستی علوم انسانی می پردازد. صادق زیباکلام و شهریار زرشناس میهمانان این هفته «زاویه» بودند.

این مناظره نشان می‌دهد هنوز دعواهایی که به دنبال رسیدن به جواب منطقی آن، به ویژه در حوزه رسانه و کارکردهای آن بوده‌ام، هنوز بسیار جدی است. 

بخش از صحبت‌های مطرح شده در این برنامه:

گزارش فارس از مناظره صادق زیبا کلام و زرشناس

گذر اول بر «آینه جادو»

یکی از صحبت‌های استاد این ترم‌مان برایم جالب بود که می‌گفت هیچ کسی را مانند آوینی نداریم که «متفکر رسانه‌ای» باشد. همان‌گونه که در متن قبلی اشاره شد، در ابتدا به سراغ آوینی می‌روم چون او وسط میدان است و خوب می‌بیند!

غفلت موضوعی است که شهید آوینی در «آینه جادو» در مسئله جذابیت در سینما، مطرح می‌کند. آقا مرتضی بر این باور است که جذابیت رسانه‌ای همچون سینما را نمی‌توان مجرد از مفهوم و مسئله مخاطب آن بررسی کرد.

شهید آوینی در ابتدای آینه جادو موضوعی را که به دنبال گفتن آن بودم را این‌گونه می‌نویسند: «تماشاگر با استغراق دچار نوعی غفلت از خویش می‌شود که حسن و قبح آن باید با توجه به شرایط و نتایج فیلم ارزیابی شود...» این سخن به این معنا است که شهید آوینی جدای از تفکرات افراطی در باره نسبت ما و رسانه و ابزار غرب به نفی آن نپرداخته و به نتیجه و تاثیرات آن نگاه دارد.

البته شهید آوینی خود را محصور در این ابزارهای رسانه ندیده و تکلیف را آن می‌داند که هرچه با حیات طیبه و اخلاق کریمه منافات دارد را به دور بریزیم. آقا مرتضی همچنین تاکید دارد که: «مهم آن است ما بدانیم راه ما فراسوی قواعد رایج در سینمای تجاری قرار دارد و عموم آن‌چه به مثابه قواعد مسلم و خدشه ناپذیر تلقی می‌شود بت‌هایی است که باید شکسته شود. راه ما راه فطرت است....»

ادامه دارد...

از حرف‌های اتو کشیده خسته شده‌ام

موضوع نسبت ما با تمدن غرب و ابزارهای آن، بحثی است که خیلی از آن گفته و شنیده شده است. به خصوص وقتی وارد حوزه رسانه و کارکردهای آن می‌شویم، اما مشکل این جا است که بحث‌های روشنی را نمی‌شنوید....

حرف‌های اتو کشیده‌ای که در رابطه با این موضوع شنیده‌ام راضی‌ام نکرده و به دنبال رسیدن به یک جواب روشن هستم، به امید خدا...

ابتدا به سراغ آقا مرتضی می‌روم تا آرمان و چشم‌انداز انقلابی‌اش انگیزه‌ای با برکت برایم باشد.

آقا مرتضی چون وسط میدان است خوب می‌بیند....

• نگارش‌هایی بر این موضوع خواهم داشت...
• ما را از زکات دانسته‌هایتان در این موضوع بی‌بهره نگذارید....

نویسنده